Non-concurrentiebeding
Wat is een non-concurrentiebeding?
In eenvoudige termen: het is een contractuele bepaling die een individu (of entiteit) verbiedt om bepaalde zakelijke activiteiten uit te voeren met derden die concurreren met de contracterende partij. Maar er is veel meer aan! Hoewel het gebruik ervan van toepassing is in scenario's buiten het arbeidsrecht, zien we deze clausule meestal daar terugkeren.
Eerder dit jaar is in Nederland een wetsvoorstel aangenomen om strengere beperkingen te stellen aan het veelgebruikte non-concurrentiebeding. Als zodanig is de betekenis van deze term in onze juridische woordenlijst enigszins veranderd. De effecten van het nieuwe wetsvoorstel, dat naar verwachting in het eerste kwartaal van 2025 in werking treedt, worden hieronder verkend.
Waarom is de wet veranderd?
De voorgestelde wijziging daagt een gemeenschappelijke conventie in het Nederlandse recht uit, waar werkgevers deze algemene beperking gemakkelijk hebben toegepast. Klinkt leuk - "als je bij ons wilt werken, moet je afzien van de mogelijkheid om morgen bij onze concurrenten te werken". Zeker een positie die de meeste contracterende partijen niet erg zouden vinden als ze denken dat ze de onderhandelingsmacht hebben om dat te doen. In het arbeidsrecht heeft de werkgever dat evident meestal wel. Als gevolg hiervan zien we het in bijna alle voltijdse arbeidsovereenkomsten. Is dat nodig? Kan dit mogelijk schadelijk zijn voor het individu? En wat is de impact op de Nederlandse arbeidsmarkt? Dit zijn vragen waar wetgevers mee worstelden bij het aannemen van het nieuwe wetsvoorstel.
Hoewel de vorige conventie minder beperkingen stelde aan de reikwijdte van toepassing (duur, geografie, boetes - om er maar een paar te noemen), trekt het nieuwe wetsvoorstel op deze fronten strakker aan. In feite waren partijen voorheen niet verplicht om daadwerkelijk de reikwijdte van deze bepaling te definiëren. Partijen moeten nu de parameters van het onderstaande definiëren.
Wat omvat een non-concurrentiebeding?
- Type werk: Het specifieke soort werk of rollen waarop de clausule van toepassing is.
- Genoemde concurrenten: Concurrenten waarmee het individu niet mag werken.
- Geografische beperkingen: Gebieden waar het individu geen concurrerende activiteiten mag uitvoeren.
- Tijdsperiode: De duur van de beperking.
- Boetes: Mogelijke gevolgen bij niet-naleving.
Het is belangrijk op te merken dat wetgevers de tijdsbeperking hebben beperkt tot 1 jaar vanaf de einddatum van de arbeidsovereenkomst.
Zijn non-concurrentiebedingen altijd afdwingbaar?
De afdwingbaarheid van non-concurrentiebedingen varieert per geval. Rechtbanken onderzoeken deze clausules om ervoor te zorgen dat ze redelijk zijn in duur en geografische reikwijdte en de mogelijkheid van een individu om te werken niet overdreven beperken. Overdreven brede of bestraffende clausules kunnen als niet-afdwingbaar worden beschouwd. Het is essentieel om de clausule af te stemmen op regionale juridische normen en een evenwicht te vinden tussen de belangen van beide partijen.
Samenvatting
Een non-concurrentiebeding beperkt een individu van betrokkenheid bij concurrenten van de contracterende partij, vaak te vinden in arbeidsovereenkomsten. Recente Nederlandse wetgeving, verwacht in het eerste kwartaal van 2025, verplicht dat deze clausules specifiek zijn in reikwijdte—het definiëren van het type werk, genoemde concurrenten, geografische beperkingen, en het beperken van de duur tot één jaar na beëindiging van het dienstverband.